Bir savaşa hazırlanmak için önce o savaşın siyaseten hazırlanması lazımdır. Osmanlılar buna çok önem vermişlerdir. Siyasi tarihimizin incelenmesinde açıkça anlaşılacaktır. Konumuz, savaşları askerlik yönleriyle incelemek olduğundan, siyasi yönleri siyasi tarihi yazanlara bırakıyoruz.
Osmanlılar; bir savaş tehlikesi belirince, merkezde divan toplanır, karar verilir, hazırlığa başlanırdı. Şehir ve kasabaların kadılarıyla, subaşlarına, sancak beylerine, vilayetlerin beylerbeyine haberler salınır, emirler verilirdi. Hazırlık emirlerinde genel olarak şunlar bulunurdu.
a) Savaşa ne zaman başlanacağı,
b) Kimlere karşı yapılacağı,
c) Kimlere ne kadar kuvvetle ne zaman hazır bulunacakları,
d) Bu kuvvetlerin nerede, ne zaman toplanacakları,
e) Toplanma için hangi yolların kullanılacağı,
f)Bu yolların nerelerinde ikmal noktaları, ikmal merkezleri kurulacağı, icap ediyorsa, kimlerin nasıl yapacakları,
g) Bu yolların, üzerindeki köprülerin, geçitlerin kuvvetlendirilmesi, icap ediyorsa, kimlerin nasıl yapacakları,
h) Yığmak (toplama yeri) alanlarını, düşman yönüne götüren yolların kullanılmaya elverişli olup olmadığı, tamir edilmesi icap ediyorsa, tamir işinin kimler tarafından yapılacağı, dinlenme yerlerinin nerelerde kurulacağı, erzak, yem ve suyun sağlanması bakımından nelerin, kimler tarafından yapılacağı.
i) Gidiş yolları üzerinde ve yakınında, yolların ulaştığı sınır boylarında, kimlerin ne gibi emniyet tedbirleri alacakları belirtilirdi.
O devirde; savaş hazırlıklarına genel olarak kış aylarında başlanır. İlkbaharda harekete geçileceğinden, hareketten 6 ay evvel emirler verilirdi. Bazen durum icabı savaş yeri ve savaşın yapılacağı devlet gizlenir, hazırlıklar, başka yönlere, başka devletlere karşı yeni hazırlanıyormuş fikri verilirdi. Kimlerin ne kadar kuvvetle bu savaşa katılacakları, iç düzenin nasıl yürütüleceği, sınırların nasıl ve kimler tarafından korunacağı, savaşılacak düşman kuvvetleri ve durumu tespit edilir, gereken merkezlere bildirilirdi.
|